Door: Jelle Bakker, Fietsburgemeester van Utrecht
Het is koud en nat, die zaterdagochtend in januari. Toch vind ik het niet erg om uit de deur te stappen en op de fiets te springen. Ik ga op weg naar het Starlodge hotel, dat tijdelijk als noodopvang voor vluchtelingen dient. Er heeft zich al een menigte verzameld voor de met kerstlichtjes versierde gebouwen. Vanochtend gaan we jonge vluchtelingen helpen een fiets uit te zoeken, zodat ze zelf naar school kunnen. Maar de fiets is meer dan een vervoersmiddel van A naar B. In onze fietsstad realiseren we soms niet genoeg hoeveel voordelen de fiets ons biedt.

Ondertussen weten de meeste van ons wel dat fietsen goed is voor de fysieke en mentale gezondheid. Dat het geen uitlaatgassen uitstoot en dus beter is voor het milieu. Dat fietsen voor sommigen ook vrijheid betekent, is iets waar we niet dagelijks bij stilstaan. Wij zijn nu eenmaal met de fiets opgegroeid. Toen ik vier jaar oud was, stond ik met mijn ouders op de boerencamping. In één van de stallen vond ik een fiets zonder zijwieltjes. De rest van de vakantie zijn dat kleine rode fietsje en ik onafscheidelijk geweest. Ik scheurde over het grasveld, viel en stond weer op. Vanaf dat moment kon ik fietsen!

Voor velen zal dit een herkenbaar verhaal zijn. De vanzelfsprekendheid waarmee wij de fiets benaderen valt me vooral op in gesprekken met Utrechters die minder dicht bij de fiets staan. Zoals de jongeren die een fiets uitproberen op die koude januariochtend. Voor inwoners met een fysieke of verstandelijke beperking, met een migratieachtergrond of inwoners op leeftijd zijn er behoorlijke drempels om op de fiets te stappen.
Terwijl het gebruik van de fiets zoveel voordelen biedt. Sterker nog, de fiets draagt bij aan 14 van de 17 Sustainable Development Goals. Het vergroot de mobiliteit en vermindert de reistijd. Op die manier kunnen mensen een grote afstand afleggen voor werk, voedsel, zorg en onderwijs. Ook blijft er tijd over voor andere activiteiten en draagt de fiets bij aan een gelijkwaardige positie voor vrouwen en mannen. Fietsen kunnen in een samenleving dus echt een groot verschil maken. Iets waar wij in Utrecht, waar de fiets zo gewoon is, maar zelden bij stilstaan.
Als Fietsburgemeester van zo’n fietsstad zet ik me ervoor in dat alle inwoners van de voordelen van de fiets gebruik kunnen maken. Voor de kwetsbare doelgroepen die ik hierboven noemde, is een extra zetje nodig. De beschikbaarheid van een passende fiets is een eerste voorwaarde om te kunnen fietsen. Daarom zet ik me met Tom Linssen, consulent aangepast sporten bij SportUtrecht, in voor het verspreiden van duofietsen door alle wijken van Utrecht. Duofietsen zijn te gebruiken door inwoners met uiteenlopende beperkingen. Met een fietsmaatje als duo, kunnen inwoners met beperkt zicht, fysieke beperkingen of verminderde spierkracht de wind weer door de haren voelen.
Dat wij ons niet altijd realiseren hoeveel voordelen de fiets ons biedt, betekent niet dat we ons niet moeten inzetten voor hen voor wie de fiets niet vanzelfsprekend is. De 35 jongeren van de noodopvang kunnen dankzij de inzet van de fietscoalitie ‘Heel Utrecht Fietst’ iedere dag naar school fietsen. Mijn doel is om ervoor te zorgen dat alle Utrechters van de voordelen van de fiets gebruik kunnen maken. Want wij boffen maar met de fiets!
Over de Fietsburgemeester
Jelle Bakker is sinds juni 2021 Fietsburgemeester van Utrecht! Hij studeerde filosofie, geschiedenis en internationale betrekkingen en is sinds drie jaar werkzaam bij SportUtrecht voor team fietsstimulering. In zijn ambtstermijn van twee jaar wil Jelle zich inzetten voor Utrechters voor wie de fiets geen vanzelfsprekendheid is. In een fietsstad als Utrecht moeten we oog houden voor hen die een extra duwtje in de rug nodig hebben!