Hoe ziet jouw droomfiets eruit? Neem even een momentje om je ogen te sluiten en hem voor je te zien. Welke kleur heeft de fiets? Is het een racemonster, een elektrische snelheidsduivel of een oerdegelijke cargobike? Bovenstaande vraag stelde ik ook aan middelbare scholieren in Utrecht. De droomfietsen van de Utrechtse puber zien er heel anders uit dan ik had verwacht. Sterker nog, in hun tekeningen schuilt een belangrijke uitdaging voor vandaag en morgen.
Fietsen brengt je verder
Soms vallen mijn beide rollen prachtig samen. Bij SportUtrecht coördineerde ik van maart tot november de campagne “Fietsen brengt je verder”. Die campagne was bedoeld om Utrechters te overtuigen van de voordelen van de fiets. Precies wat ik als fietsburgemeester ook belangrijk vind! De campagne focuste zich vooral op doelgroepen die nog niet zoveel fietsen. Namelijk jongeren, vrouwen met een migratieachtergrond en senioren.
Jongeren laten de fiets vaker staan
Jongeren worden misschien niet als grootste risicogroep voor chronisch laag fietsgebruik gezien. Toch is de fiets niet altijd populair bij pubers. 1 op de 3 leerlingen van het basis- en middelbaar onderwijs fietsen niet naar school. Daarvoor vroegen de fietsburgemeesters eerder al aandacht in een manifest. Om het heel oncool te zeggen, de fiets is niet cool. Daarom verruilen sommige jongeren hun tweewieler zo snel mogelijk voor een gemotoriseerde tweewieler (scooter) of een vierwieler (auto). Ik wilde graag weten wat er mis is met oud ijzer en pure beenkracht en hoe we deze tendens kunnen keren. Daarom gingen we op middelbare scholen langs met ‘de fietschallenge’.
De fietschallenge
Voor dit project gingen we naar Academie10, Volt en X11. We lieten leerlingen meedenken over hoe we fiets aantrekkelijker kunnen maken tijdens een creatieve brainstorm. Leerlingen gingen in groepjes nadenken over hun droomfiets. Mijn hoop was dat jongeren door hun droomfiets te tekenen indirect ook aangeven wat voor hen de positieve en de negatieve kanten van het fietsen zijn. Tekenen ze bijvoorbeeld een dakje, dan zullen ze fietsen in de regen vervelend vinden. Na de brainstorm mochten de leerlingen zelf ervaren hoe leuk fietsen is op de mobiele pumptrack.
De droomfiets van jongeren
Inderdaad kwamen we meer te weten over wat jongeren vervelend en fijn vinden aan fietsen. Er waren traditionele fietsen bij, zij het met ingebouwde tenten, koelkasten en muziekboxen. Toch zagen de meeste fietsen er heel anders uit. Door de bank genomen hadden de droomfietsen een dak, een comfortabele stoel en een sterke (elektrische) motor met een gashendel; zodat ze zelf niet hoefden te trappen. Kortom, de droomfiets van een puber is een auto. Deze uitkomsten verschilden enorm met mijn bezoek aan de taalschool! Dat weinig jongeren warm worden van een klassiek ijzeren ros is niet gek in de tijd van technologie. Dat de auto zo dominant is in het nadenken over mobiliteit vond ik echter op z’n minst opmerkelijk.
Maak fietsen weer hip!
Vanuit de hele wereld komen delegaties naar Utrecht om zich te vergapen aan onze fietsinfrastructuur. Niet voor niets worden we regelmatig uitgeroepen tot meest fietsvriendelijke stad ter wereld. We zijn op fietsgebied hét grote voorbeeld! Nederlanders zijn de meest actieve mensen ter wereld. Dat komt omdat ‘actieve mobiliteit’ dus fietsen en wandelen voor ons zo gebruikelijk zijn. Daarom zou het zo zonde zijn als volgende generaties die beweegmomentjes inleveren voor autoritten. Daarom ben ik nog steeds op zoek naar een junior Fietsburgemeester. Iemand van 15-18 jaar met goede ideeën om de reputatie van de fiets te verbeteren. Laten we er samen voor zorgen dat jongeren weer dromen over fietsen!
