Iedere keer dat ik mijn huis uitga, moet ik over drie fietsen heen klimmen. Ik woon naast een drogisterij. Hoewel er verderop in de straat genoeg plekken zijn, is het veel praktischer op fietsen te parkeren pal naast de ingang, mijn uitgang dus. Bordjes met ‘niet parkeren’ helpen niet, af en toe een fiets verplaatsen werkt tijdelijk. Iedere keer als ik thuiskom, is het weer klauteren om binnen te komen. Het liefst zou ik een lekkere geveltuin hebben, maar dat wordt op deze manier onmogelijk gemaakt. Het is de micro-uitvoering van een typisch Utrechts probleem: het parkeren van je fiets. En nu we voor de zoveelste keer weer verkozen zijn tot fietsstad van de wereld (dit keer door CNN), leek het me hoog tijd om de andere kant van de medaille uit te lichten. We fietsen zoveel, maar waar laten we al die fietsen?
Strijd om de publieke ruimte
De strijd om de publieke ruimte bij mijn voordeur is vergelijkbaar met de parkeeruitdagingen overal in de stad. In de gesprekken die ik met de Gemeente voer, komt het standaard aan bod. Hoe kunnen we mensen zo ver krijgen om hun fiets in de stalling te parkeren? Er zijn -vooral in de binnenstad – talloze fietsenstallingen. Toch staat de Neude, het Jaarbeursplein of station Vaartsche Rijn vol met die ijzeren ratten van de stad. Waar ruimte is, daar staan fietsen geparkeerd. Een goede oplossing is de gratis fietsenstalling. De stallingen zijn vaak goed onderhouden, vriendelijk bemand (of -vrouwd) en op de meeste locaties ruim in het aantal lege plekken. Toch nodigt de hellingshoek naar de ondergrondse fietsenbunkers niet altijd uit. De helling af, codes laten scannen, leeg rek vinden, fiets op slot en helling weer beklimmen is soms toch te veel moeite. Dan is je standaard uitklappen en slot erop toch een stukje sneller en makkelijker.
Gemaksdieren
Aan het soort fietsen dat in trek is, zien we hoe grote gemaksdieren we zijn. Daarvoor verwijs ik ook graag terug naar mijn vorige column over droomfietsen van jongeren. Hoe minder ze zelf moeten doen, hoe aantrekkelijker de fiets wordt. We willen niet meer op eigen spierkracht trappen, met eigen armen sturen of met eigen richtingsgevoel navigeren (zou voor mij sowieso een heel slecht idee zijn, ik heb het geprobeerd). We willen vervoerd worden, zo snel mogelijk! Daarom is het ook heel menselijk dat de Neude volstaat met fietsen, terwijl de nieuwe fietsenstalling House Modernes zelden wordt gevonden.
Wat wordt er aan gedaan?
De gemeente doet haar best om het gedrag van mensen te beïnvloeden, of om het populaire buzzword te gebruiken: te “nudgen”. Denk dan aan de inzet van fietsparkeercoaches, die de dichtstbijzijnde stalling aanwijzen. Of het verbeteren van de bewegwijzering naar de stallingen. Als het echt uit de klauwen loopt, wordt er gehandhaafd. Dat laatste is niet de favoriete maatregel. Het is duur, leidt tot negatieve reacties bij bewoners en werkt ook maartijdelijk. Het is net als het weghalen van een fiets die asociaal voor mijn deur staat. Stop je met weghalen, komt er gewoon een nieuwe fiets te staan.
Zet je fiets in de stalling!
Maar hoewel ik hartstikke trots ben op de fietskilometers die wij gezamenlijk maken, roept een verkeerd geplaatste kudde wilde fietsen vaak irritatie op. Voor Utrechters die minder goed ter been zijn of verminderd zicht hebben, kan het zelfs gevaarlijk zijn. Een verdwaalde bakfiets of strooideelfiets op een blinde geleide lijnen kan tot vervelende ongelukken leiden. Daarom gingen SOLGU en de Fietsersbond Utrecht samen op pad om actie te voeren onder de leus: Houd de lijn vrij!
Daarom vanuit uw fietsburgemeester – en tevens bewoner van de woning naast de drogistrij – de oproep: “Zet ‘m lekker in de stalling. Dat is veiliger en fijner voor uw medebewoners”. De strijd op mijn eigen stoepje die gaat lekker voort. De drogisterij heeft de laatste slag gewonnen en zet tegenwoordig een reclamebord en een banner neer. Maar de strijd is nog niet over. Komend voorjaar, dan is die stoep weer van mij, want die geveltuin gaat er hoe dan ook gewoon komen!